Tuyên truyền lưu động về chính sách BHXH
Buổi sáng ở phòng 1 cửa, nhân viên BHXH bất lực khi không thể giải thích hay tuyên truyền cho người lao động đừng nhận “lúa non”, không chỉ bất lợi cho chính họ mà ảnh hưởng đến hệ thống an sinh xã hội. Bất chấp lời giải thích, chị Nguyễn Thị Ái ở TP. Huế chia sẻ: “Tôi đóng BHXH hơn 3 năm nhưng do công ty tạm dừng hoạt động, không có việc làm khác nên tôi đến làm thủ tục rút BHXH 1 lần”.
Thực ra, nhiều người nóng vội khi bây giờ có làm thủ tục nhận BHXH thì một năm sau mới nhận được tiền. “Biết đâu, thời gian đến anh chị lại có việc làm, thu nhập ổn định, lại tiếp tục tham gia BHXH để được đảm bảo quyền lợi”, lời tư vấn của nhân viên BHXH dường như bị bỏ ngoài tai, người lao động nhất quyết làm thủ tục khóa sổ BHXH . Cứ thế, lượng lao động đến làm thủ tục nhận BHXH 1 lần ngày càng đông.
Theo BHXH tỉnh, phần lớn nguyên nhân dẫn đến việc người lao động rút BHXH 1 lần là do mất việc làm, gặp khó khăn khi tìm việc làm mới do ảnh hưởng dịch COVID-19. Theo BHXH tỉnh, từ đầu năm đến nay, ngành giải quyết gần 1.400 lượt hồ sơ hưởng chế độ BHXH 1 lần với số tiền gần 50 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Xuân Tiếu, Phó Giám đốc BHXH cho rằng, trong thời điểm khó khăn này, người lao động cần tỉnh táo, suy xét, tiếp tục tham gia thay vì rút BHXH một lần. Bởi, nhận BHXH một lần chỉ có thể giải quyết nhu cầu kinh tế trước mắt, nhưng về lâu dài, sẽ rất thiệt thòi khi hết tuổi lao động. Nếu nhận BHXH một lần, người lao động sau này tham gia lại BHXH sẽ không được cộng nối thời gian đóng BHXH, mà tính thành thời gian đóng BHXH mới.
Với việc nhận BHXH một lần, người lao động phải chấp nhận thiệt thòi, khi với 22% mức tiền lương tháng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương. Trong khi đó, theo quy định mức hưởng BHXH một lần cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014 và hai tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi. Họ sẽ mất đi cơ hội được hưởng lương hưu, không có thu nhập để bảo đảm cuộc sống khi hết tuổi lao động; mất nguồn tài chính hỗ trợ và ổn định cuộc sống lâu dài khi bị suy giảm khả năng lao động, hết tuổi lao động; hoặc nếu khi nghỉ hưu vẫn đủ thời gian được hưởng lương hưu nhưng do thời gian đóng BHXH ngắn cho nên mức hưởng lương hưu sẽ thấp… Ông Tiếu cho biết thêm.
Thời điểm này, chính sách bảo hiểm thất nghiệp được xem là "phao cứu sinh" của người lao động trước những ảnh hưởng của dịch COVID-19. Nếu bị thất nghiệp, người lao động có thể đăng ký nhận trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp học nghề; đăng ký nhận chế độ hỗ trợ từ gói an sinh của Chính phủ. Trong 5 tháng đầu năm, ngành BHXH đã tiếp nhận, giải quyết chi trả cho 4.149 lượt người hưởng trợ cấp thất nghiệp, tăng 79% so với cùng kỳ năm 2019, góp phần giải quyết khó khăn, ổn định cuộc sống cho người lao động bị thất nghiệp do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.
Để quản lý chặt chẽ việc quản lý sổ BHXH khi giải quyết các chế độ BHXH theo quy định của pháp luật, bảo đảm quyền lợi cho người lao động, BHXH các cấp tạm thời không nhận hồ sơ của người lao động ủy quyền cho người khác nộp hồ sơ và nhận hộ tiền hưởng trợ cấp BHXH một lần, trừ trường hợp người lao động bị ốm đau, tai nạn lao động không thể đến cơ quan BHXH (có giấy xác nhận của cơ sở y tế về tình trạng sức khỏe của người ủy quyền) để tránh tình trạng lạm dụng và thu gom, mua bán sổ BHXH như thời gian qua. BHXH cũng tư vấn trực tiếp cho người lao động sau khi nhận trợ cấp thất nghiệp để họ tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện có lương hưu khi về già.