Xin tiền mua lẩu và bia, đi tìm... "bí kíp" khởi nghiệp làm nông

Clip: Ông Nguyễn Hồng Quyết - Giám đốc HTX Nông nghiệp công nghệ cao Kim Long Bình Dương, Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2023. Thực hiện: Nguyên Vỹ

Những ngày thất nghiệp, ông Quyết thường ra sau vườn cuốc đất, trồng rau, lấy thực phẩm sạch cho con ăn. Ăn không hết, ông đem chia cho hàng xóm. Hàng xóm bảo ông trồng thêm, đem bán để kiếm tiền trang trải.

Là kỹ sư cơ khí, ông Quyết không dự tính trước có ngày mình quay lại Bình Dương để khởi nghiệp làm nông. Trước năm 2013, lúc còn ở TP.HCM, ông quản lý cả một dây chuyền sản xuất với hàng chục công nhân. Mức lương kỹ sư ngày đó 15 triệu đồng/tháng không phải là thấp. Ông về Bình Dương là để tiện bề chăm sóc cha mẹ già yếu. 

Ông Quyết kể, người dân miền Bắc, sống ven sông Hồng vốn thạo nghề trồng rau màu. Cha mẹ ông từ Vĩnh Phúc cũng mang nghề trồng rau vào Nam lập nghiệp, kiếm tiền nuôi con. Thời đó, ở miền Đông, những rừng cây công nghiệp trải dài đến mênh mông. Nghề trồng hoa màu sống được vì ít người làm.

Con còn nhỏ, công việc chưa có, ông Quyết nghĩ, đã dám bỏ nghề lương cao, sao không thử khởi nghiệp làm nông. Thế là ông lên Lâm Đồng học nghề. Sau khoảng 1 tháng, ông về nhà bàn với vợ lấy hết vốn liếng đầu tư trồng rau trong nhà màng. 

Rau ông trồng, sau khi cắt gốc, đóng bịch, giao tới tận nhà, theo quan điểm từ đồng ruộng đến thẳng bàn ăn. Vợ chồng cùng nhau thức khuya dậy sớm, cặm cụi làm.

Hai vợ chồng lên kế hoạch khảo sát thị trường. "Cứ tưởng có lời, ai dè làm tới đâu, lỗ vốn tùm lum tới đó. Cứ mỗi tháng lỗ 5 triệu, 7 triệu, rồi 10 triệu; kéo dài chừng 1 năm thì... bỏ cuộc", ông Quyết kể. 

Lại thất nghiệp, lại thiếu tiền, lại sống nhờ đồng lương của vợ. Bạn bè rủ đi uống cà phê, ông đều tìm cách tránh né.

Một bữa nọ, có người thân đi thăm Khu nông nghiệp công nghệ cao ở huyện Củ Chi (TP.HCM), ông lần mò tìm cách đi theo. Vào trong, ông được xem mô hình trồng dưa lưới. Đây là mô hình nông nghiệp công nghệ cao, ít tốn nhân công, thu hoạch 1 lần chứ không làm suốt cả ngày như trồng rau. 

Bị những trái dưa lưới tròn trĩnh, căng mọng cuốn hút, ông muốn khởi nghiệp thêm lần nữa. Nếu thua thì lại đi làm thuê chứ xin tiền vợ hoài, cũng... tủi thân.

Thế nhưng ngày đó, muốn ra, vào Khu nông nghiệp công nghệ cao không phải dễ; muốn tìm hiểu cách trồng dưa lưới cũng chỉ được đứng ở bên ngoài nhìn vào. Phí chuyển giao công nghệ tốn hết 50 triệu đồng trên diện tích 700m2. Số tiền này vượt quá khả năng của ông.

Ông lân la, làm quen với một công nhân làm việc tại đó rồi hỏi xin địa chỉ. Hôm sau, ông xin tiền, mua bia, và nồi lẩu đến tận nhà trọ của anh công nhân nọ để "tầm sư học đạo".

"Cũng phải than nghèo kể khổ dữ lắm. Bao nhiêu vốn liếng từ TP.HCM đem về Bình Dương, đã đi sạch theo mớ rau. Lần này mà thất bại nữa, vợ em li dị em luôn... Thế là anh công nhân kia mới mủi lòng, chia sẻ cho ít bí kíp", ông kể lại. 

Về nhà, ông Quyết tự mày mò, nghiên cứu thêm tài liệu. Trồng vụ thứ nhất, dưa bị hỏng do nhiều loại bệnh mà ông không biết. Ông phải cắt gốc, ngắt lá đi tìm người tư vấn. Đến vụ thứ 2 thì thành công. Vụ thứ 3, ông bán được sản phẩm.

Cầm được ít tiền lời bán dưa mà ông mừng phát khóc. Bao nhiêu hờn tủi, bao nhiêu áp lực đã nuốt vào trong, bỗng nghẹn trào ra theo giọt nước mắt sung sướng vô bờ. 

Đến nay, mỗi năm, HTX Nông nghiệp công nghệ cao Kim Long do ông làm chủ đạt doanh thu hàng chục tỷ đồng mỗi năm. "Vượt qua bao nhiêu biến cố, tôi vẫn không thấy sung sướng và hạnh phúc như cái ngày mình đã khởi nghiệp thành công", ông Quyết bồi hồi nhớ lại.

Ông Nguyễn Hồng Quyết liên kết cùng nông dân trồng dưa lưới làm giàu

Từ năm 2015, doanh thu từ dưa lưới bắt đầu tăng cao. Đến năm 2016, từ khu vườn đầu tiên, ông Quyết mở rộng thêm 4 khu vườn nữa. Nhưng khi càng mở rộng thì càng không thể quản lý hết, ông lại thêm một phen thua lỗ.

Tỉnh mộng sau cơn hưng phấn, ông Quyết thu gọn sản xuất, liên kết với nông dân trên địa bàn xã An Bình, huyện Phú Giáo thành lập HTX Nông nghiệp công nghệ cao Kim Long. Ông khuyến khích bà con trồng dưa lưới theo của mô hình của HTX và bao tiêu sản phẩm. 

Từ 7 xã viên, với diện tích 2ha ban đầu, đến nay, HTX Nông nghiệp công nghệ cao Kim Long có 73 xã viên, diện tích 20ha. Không chỉ ở địa bàn Bình Dương, HTX còn liên kết với một số nông dân ở các tỉnh khác như Bình Phước, An Giang, Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu.

Từ năm 2020 đến nay, dưa lưới của HTX đạt sản lượng trung bình khoảng 1.500 tấn/năm, doanh thu khoảng 45 tỷ/năm. Dưa lưới của HTX Nông nghiệp công nghệ cao Kim Long đang phân phối vào các hệ thống siêu thị lớn trong Nam cũng như ngoài Bắc. 

Ông Trần Văn Dũng ở ấp Cà Na, xã An Bình (huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương) tham gia HTX Nông nghiệp công nghệ cao Kim Long từ năm 2016. Ban đầu, ông Dũng trồng dưa lưới trên diện tích 2.000m².

Được HTX tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật, đến nay, ông Dũng mở rộng diện tích lên 7.000m². Hiện ông Dũng đang làm kỹ thuật viên, phụ trách việc hướng dẫn lại kỹ thuật cho các thành viên khác trong HTX.

Liên kết sản xuất nhiều năm qua, HTX giúp gia đình ông Dũng có nguồn thu ổn định. Ông Dũng cho biết, mỗi năm gia đình ông đạt doanh thu từ 1,2-1,5 tỷ đồng. Sau khi trừ chi phí, ông còn lời từ 700-800 triệu đồng.